SKOLYOZ (OMURGA EĞRİLİĞİ) HASTALIK DEĞİL SEMPTOMDUR!

Skolyoz, özellikle gençlerde ergenlik döneminde görülmekle birlikte tüm yaşlarda rastlanılan omurga eğriliğine verilen isimdir. Skolyozu kontrol altına almak ve düzeltmek için “Üç Boyutlu Omurga Tedavisi” uygulanır. Skolyoz egzersizleri; duruş bozukluğunu düzeltmek, omurga eğriliğinin ilerlemesini durdurmak hatta eğriliği düzeltmek için yapılmaktadır. Kişi korse kullanıyorsa korseye uyumunu da kolaylaştırmaktadır.

Peki, omurga eğriliği, omurga deformitesi nedir? Nasıl düzelir? Skolyoz tedavisinde uygulanan Schroth egzersizleri nelerdir?

 

Omurga Deformitesi Nedir?

Omurga, arkadan bakıldığında neredeyse tamamen çizgisel bir görünümde olup yandan bakıldığında ise bazı eğriliklerin bulunması doğaldır. Bu eğrilikler, fizyolojik eğriliklerdir. Boyun, sırt ve belde olmak üzere 3 eğrilik vardır.

Bazı durumlar neticesinde omurganın yapısal işlevlerinde ve doğal pozisyonunda değişimler meydana gelebilir.

Omurga Deformitesi Türleri

Skolyoz

Skolyoz, omurga deformitelerinin en çok bilinenidir. Omurgada, yatay düzlemde meydana gelen 10 dereceden fazla eğrilikler olarak tanımlanabilir. Ancak omurga eğriliğinde sanılanın aksine 2 boyutlu değil 3 boyutlu bir eğrilik söz konusudur.

Skolyotik omurgadaki bazı kemiklerde sağ ve sola doğru olan eğriliklerin yanında, omurganın kendi ekseninde dönmesi gibi daha ciddi yapısal bozuklukların da meydana geldiği görülmektedir. Bu tip eğrilikler birçok çocuk ve ergeni etkileyen yaygın bir durumdur.

Skolyozda gözlem yoluyla belirtileri incelemek, skolyozun erken teşhis edilmesini sağlayabilmektedir. Gözlem sırasında;

• Sırtın bir tarafındaki kürek kemiğinin diğerinden daha yüksek olması,
• Omuzun birinin diğerinden yüksek veya düşük durması,
• Bel bölgesinde bir taraf düz dururken; diğer tarafta eğriliğe bağlı, ciltte katlanmalar olması,
• Bel bölgesinde tek taraflı yükseklik ve çukurluk oluşması gibi belirtiler dikkate alınmalıdır; erken tanı ve tedavi için uzman hekimlere başvurulmalıdır.

 

Kifoz

Omurganın öne eğilmesi durumu olarak tanımlanabilir. Omurgadaki fizyolojik (var olması tamamen doğal olan) eğrilikler bazı nedenlerden artabilir. Kifoz vakalarında bu fizyolojik eğrilikler standart değerler arasında değildir. 20 ila 50 derece arası olması gereken eğrilik artmış ve kamburluk oluşmuştur.

 

Lordoz

Lordoz, bel bölgesindeki doğal eğriliğin artmış olması durumudur. Omurgaya baskı yapan vücut ağırlığı çoğu zaman ağrıya sebep olur. Bel C şeklinde görünür.

Omurga Deformitesi Nedenleri

Omurga deformiteleri, farklı birkaç nedenden ortaya çıkabilir. Vakalar genellikle idiyopatik (kökeni bilinmeyen) olsa da farklı nedenler söz konusu olması muhtemeldir. Omurganın zaman içinde yıpranması, doğum öncesi dönemde gelişen bir sorun, pediatrik, nöromüsküler, omurganın büyüme sürecindeki fiziksel hatalar, omurgada yaşanmış olan bir darbe kaza veya yaralanmalar sebebiyle meydana gelebilir.

Bazı durumlarda ise diğer omurga deformiteleri, başka bir deformitenin nedeni olabilir.

Omurga deformitelerinde başlıca tedaviler; Schroth Egzersizleri ve korse kullanımıdır. Tedavi aşamasında genellikle eğriliğin stabil hale getirilmesi ve ilerleyişinin durdurulması adına Schroth Egzersizleri ve skolyoza yönelik hazırlanmış korse önerilir. 50 dereceden fazla olan eğriliklerde cerrahi müdahale gerekebilir.

Skolyoz egzersizlerinin temel amacı; eğriliğin artmasını engellemek, mümkünse geriletmek, duruşu düzeltmek ve akciğer solunum kapasitesini korumaktır. Böylece skolyoz, cerrahi müdahaleye gerek kalmadan kontrol altında tutulup tedavi edilebilmektedir.

Skolyoz saptanınca ve özellikle eğrilik derecesinde artış varsa, hastaların skolyoz egzersizlerine başlaması önerilmektedir.

Uluslararası Skolyoz Ortopedi ve Rehabilitasyon Tedavisi Derneği (SOSORT) tarafından da kabul edilen skolyoza özgü egzersizler ve korse ameliyatsız skolyoz derecesini düşürmek için kullanılan temel tedavi yöntemleridir.

Skolyoz egzersizleri ve korse tedavisi omurga uzmanı olan bir merkezde düzenleniyor, skolyozlu birey de bu tedavi ve takiplere uyum gösteriyorsa; skolyoz, %70-80 oranında kontrol altına alınabilmektedir.

Schroth metodu egzersizleri, Schroth egzersizleri alanında uzmanlaşmış fizyoterapistler tarafından uygulanmaktadır. Nefes ve vücut pozisyonu izlenerek düzeltmeler yapılmasını gerektiren bu egzersizleri terapist eşliğinde yapılmaktadır. Schroth egzersizlerinin; fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezinde, Schroth konusunda sertifikalı bir fizyoterapist eşliğinde kişiye yönelik oluşturulan bireysel tedavi programıyla etkili sonuçlar alınabilmektedir.